Na szczycie wzgórza Pena Ventosa w Porto, na skwerze przy Calçada de Vandoma, po północnej stronie katedry Sé do Porto, znajduje się pomnik z brązu przedstawiający konnego jeźdźca w zbroi z wysoko podniesioną włócznią na znak zwycięstwa. To postać legendarnego dowódcy wojsk asturyjskich Vímara Peresa. Pomnik, wykonany przez artystę rzeźbiarza Salvadora Baraty Feyo, ustawiony został w 1968 r., w 1100-setną rocznicę odbicia przez chrześcijan z rąk muzułmańskich starożytnego miasta Portus Cale, czyli dzisiejszego Porto.
Może
nie byłoby w tym nic szczególnego, bo takich walk między chrześcijanami i muzułmanami
było wiele na całym Półwyspie Iberyjskim, gdyby nie następstwa tego zdarzenie,
które zaważyły na losach zachodniej części tego półwyspu.
Hrabstwo Portugalii
Vímara
Peres (820-873) był szlachcicem dworu króla Asturii Alfonsa III. Dowodził
oddziałami chrześcijańskimi, które odbiły z rąk Maurów ziemie
między rzeką Minho, a rzeką Duero, na której na długi okres czasu ustanowiona została granica między Krzyżem, a Półksiężycem. Podczas tej
kampanii w 868 r., Vímara Peres zdobył miasto Portucale, i po nadaniu mu przez
króla Asturii ziem miedzy rzekami Minho i Duero, z tytułem hrabiego Portucale
stał się ich pierwszym władcą feudalnym. Rozpoczął wielka akcję zasiedlania
terenów regionu Entre Douro-e-Minho, opuszczonego przez muzułmanów,
chrześcijańskimi uchodźcami z Emiratu Kordoby. Wkrótce posiadłość uzyskała
status autonomicznego hrabstwa, które stopniowo uniezależniając się od
królestwa Asturii, dało początek nowemu państwu feudalnemu, nazwanemu od miasta
Portucales – hrabstwo Portugalii – Condado de Portucale. Vímara Peres założył
nowe obronne miasto nazwane od jego imienia Vimaranis, później nazwanego Guimarães, które stało się pierwszą stolicą nowego państwa pozostającego w
rękach rodu Portucale do 1071 r. Po śmierci Nuno II, ostatniego władcy z rodu
Portucale, zostało włączone do ówczesnego Królestwa Galicji.
Półwysep Iberyjski, XI w. |
castelo Guimarães |
Królestwo Portugalii
W
latach 1071-1093 hrabstwo Portugalii było pod panowaniem Alfonsa VI, króla
Kastylii i Galicji. W 1093 r. Alfons VI przekazał hrabstwo zięciowi Henrykowi
Burgundzkiemu, za wsparcie w czasie walk rekonkwisty. Hrabstwo było
podległe Alfonsowi VI aż do 1099 r., kiedy Henryk ogłosił się władcą
niezależnym od Alfonsa VI. Syn Henryka, Alfons I Zdobywca, po wygranej z
Maurami bitwie pod Ourigue w 1139 r. ogłosił się królem, a
dotychczasowe hrabstwo nazwał Królestwem Portugalii. Rozpoczął też
starania o oficjalną koronację i uznanie nowego królestwa. Ostatecznie, tytuł
królewski i Królestwo Portugalii usankcjonował papież Aleksander III dopiero w
1179 r.
Półwysep Iberyjski 910 - 1492 r. |
Pamięć o początkach Portugalii warto utrwalić i uczcić specjalnym winem: Condado Portucalense, czerwonym wzmocnionym, typu Porto, jak przystało na region winiarski Duero, wytwarzanym przez firmę Condado Portucalense Soc Vinhos Lda.
Na
zdrowie!